Joodse kinderen uit Amsterdam gesmokkeld

Tijdens de Tweede Wereldoorlog hebben studentenverzetsgroepen vanuit Amsterdam zo’n 600 joodse kinderen naar Friesland, Zuid-Nederland en Overijssel gesmokkeld. De kinderen, onder wie talrijke baby’s, werden via opvangadressen naar onderduikadressen gebracht. De verzetsgroep van student Piet Meerburg organiseerde de ‘kindersmokkel’ vanuit de crèche tegenover de Hollandsche Schouwburg in Amsterdam naar verschillende plekken in Nederland.

In het begin van de oorlog werd via een ‘kindersmokkel’ een joodse baby bij een echtpaar aan de Singel in Sneek gebracht. Het echtpaar Van Vliet ontfermde zich over het jongetje, dat door hen Freddy werd genoemd. Hij zou zijn hele jeugd in Sneek bij zijn pleegouders blijven wonen. Als tiener vernam hij over zijn echte herkomst. Fred ging studeren en werd natuurkundedocent in Friesland. Pas op veel latere leeftijd heeft hij het met professionele hulp aangedurfd om zijn ware identiteit te onderzoeken. Sindsdien vertelt hij over zijn geschiedenis. Tal van scholen en organisaties, waaronder het Herinneringscentrum Westerbork, nodigen hem daartoe uit.

Aan de overkant van de Singel woonde de familie Gerritsma. Het waren de ouders van Anja Gerritsma die in de oorlogsjaren tientallen kinderen opvingen en ze naar geschikte onderduikplekken brachten. Haar vader was huisarts en kende vanuit zijn praktijk vertrouwde onderduikadressen. Enkele joodse onderduikers woonden in het laatste oorlogsjaar bij haar ouders in tot aan de bevrijding. Haar ouders hebben na de oorlog niet of nauwelijks over die oorlogstijd en de daaraan verbonden grote risico’s gesproken. Pas aan het eind van haar leven vertrouwde Anja’s moeder verschillende gebeurtenissen aan het papier toe. Haar manuscript wordt in het Joods Historisch Museum bewaard. Joodse overlevenden, die via haar ouders aan de Duitse bezetting konden ontsnappen hebben voor hen de Yad Vashem-onderscheiding aangevraagd.

Fred van Vliet en Anja Gerritsma zullen op woensdagmiddag 16 april in de Forumbibliotheek Haren hun verhalen vertellen voor schoolkinderen (vanaf groep 7/8) en hun ouders.

De dubbellezing vindt plaats in het kader van de viering van ‘80 jaar vrijheid’